Friday, 6 May 2016

TUIFINRIAT ANG NUN NEI ILA.

                                                                                                                        Matlana
China mi fing Lao Tse chuan,"Tlang sang lui tui zawng zawngin tuifinriat an chawm theihna chhan chu tuifinriat hi hniam taka a luan vang ani"alo ti a.A dik ngawt mai.
Hniam taka aluan avangin amahah lui zawng zawng an luanglut a,amaha luanglut zawng zawng alo dawl zoa, alo lem zoa, atawk tawh tih reng a neilo. Hniam berah luang mahse alian bera, a chungnung bera,amah ter phak reng an awmlo.

Chutiang bawkin mifing, mite chunga leng thei te hi mi inphah hniam,mi hnuaia kun peih,mi hnunga kal thin,mi zai ngaia nung thiam te anni fo. An tlawmna leh an inphahhniamna chuan a chawisanga,a tawpah mi chungah a lentir zawk hlauh thin. Mite chunga an len pawhin miten rit an ti lova,an hmaa an kal lahin hnawk anti hek lo. Chuvangin nangpawh hmasak chuh lo la,mi chunga chuan tum ngawt suh. Nang chu ahnuai zawk zelah,a hnung zawk zelah awm la,mite hmasaktir thin ang che. Tichuan nakinah a chungah anla awmtir ang che'nga,ahma-ah anla kaltir ang che.

Hruaitu nih i duh em? Hotu nih i duh tiraw? Nghak phawt teh,hmanhmawh suh. Hniam tak atanga i tan ve  phawt a ngai. Pawl hruaitu i nih duh chuan member rinawm tak ni ve phawt rawh. Hruaitu tha ni tur chuan hruai nuam tak i nih hmasak zet a ngai ve hrim hrim. Fa tha tak i nih loh chuan pa tha;nu tha nih ahar thin ang hi a ni. Chutiang zelin zirtu tha tak tan lo chuan zirtirtu tha nih ngawt dan a awm lo.

A hun tak zelah i chapona dahtha la, inngaihtlawmna nen i nun hmang la; mi ten nangmahah chawlh tumin luanluh an rawn châk ang. Nangmaha luanglut an tam poh leh i nun alo hausa mai dawn alo ni. Tuifinriat ang nun hi han nei thei hlawm theuh mai ila aw!! Khawvel hi ava nuam dawn em!!!

Thursday, 5 May 2016

KA INLUAH A HRANG EM NI?

                                                                                                                 Immanuel VL Remsiama
Kum 2006 khan college ka kal ve țan avangin Aizawl veng pakhatah in ka luah ve ran mai a, mahni tawkah college kal inti ve nafam chu ka inchhuang rilru ve hle a, college kal nih ve hrim hrim kha ka inchhuanna piah lamah ka college ngaihsan em em a ka luh vang te pawh a ni mahna le.

Chutia mahni chauha ka awm avang chuan țhiante pawh an lo lenglut ve fo mai a, nuam kan ti thei hle a, chaw eikhawmna ber ah kan hmang hi a ni ringawt mai. Hlim taka ka awmlai chuan kan vengah hian Hmaituama alar hle mai a, engah vakmah ka ngailo a, chemtum hi ka khum hnuaiah ka dah ve ran zel. A hnuah chuan a reh veleh mai a. Țumkhat chu kan țhenawm ti mai ila, ka inluah ațanga hla lo te ah chuan mitthi kan nei a, ka va tlaivar ve a, a tuk zanah chuan tui taka ka muthilh lai hian tukverh darthlalang hi a rawn ri leh keuh keuh țhin a. Ka lu kan kân êt êt a, thawm kan ngaithla chiang a, ka hriat dan chuan Darthlalang kilhna phawi niawm tak hi a ni. Hmaituama chu ka inah hian alo kal ve nge mawni le tiin ka ngaihtuah neuh neuh a. Khum hnuaiah ka chem dah chu dim thei ang berin ka han ban a, ka chawi kang nge kanglo tih hial khawp a dim leh muang chuan ka han la ta zal zal mai a. Thawm chu ka han ngaithla leh a, a reh ta vang vang si a. Ka bengek tlu ri vel mai mai emaw chu tia ka ngaihtuah mek lai chuan, a rawn ri leh ta rêt rêt mai le! Ummm... tunah chuan Darthlalang kilhna zawng zawng chu a phawi kim ta a, Darthlalang lak thlak a, a kalhna hawn chiah a hmabak ta! Chutihlai tak chuan, tukverh bulah chuan lo chang ila, alo lut chu a nghawngah tak ka sat thei dawn a ni. Thawm dim em em in, dingdihlip in ke zungpui chauh ringin ka kalphei ta țham țham mai.... lo lut ta se, a nghawng ah tak sat turin ka in tintuah a, a nghawng sahchhum ngei chu ka tumruh hle mai. Thawm chu a reh tak vang vang avangin Pardah chu ka han hawng thut a, mahse, engmah ka hmulo.. ka hawihai angreng hle mai a, ka nuih a za zawk rilru hle. Mahse, enge niang le? Tih chu ka inzawhna lian tak a ni ta. Ka rilru kawm melh melh chuan khumah chuan ka mu leh ta a. A lo lut a nih chuan ka tho tawhlo anga khumah kalo cho tawp mai ang ka ti rilru ta a.


Chutia ka han mu leh chu thawm chu a rawn awm leh zel si a, mahse chemtum nen kan ni tho a, ka hlaulo tih rilru nen kalo in sang phek nasa mai. Ka lo sat hlum hlauh a nih chuan, tual that pawh ni ila, thiam ka chang dawn hrim hrim a, court ah ka misual thah hian thiamthu a sawi ve thei tawh dawnlo a. Ka hmingțha zawk hlauh thei a, huaisen nih ka hlawh phah zawk daih thei a sin! kalo inngaihtuah tui lutuk avang chuan Misual lo luh tum pawh chu kalo hrechanglo a, ka muhil zui ta a. Zingah chuan darthlalang chu kan enfiah vut vut a, engmah kut hnuhma a awm bawk silo a. Phuțin a inchar phui tlat leh perek inkilh pawh a pangai thlap ala ni si. Nizana ka thawm hriat kha tu thawm nge ni anga, enge niang tih chuan min tibuai ta hle mai. Chhe heile, ka inluah hi a fu dawnlo hle mai, a ranglama inthiar chhuah angai ang tih chuan min ti hlauthawng zawk leh ta. Ka buai ru hle, Inneitute ka hrilh mai dawn em niang? Hrilh ta ila, thil ho deuh a nih chuan kan inti mualpho mai mai ang. Hrilh lo ila,  zana tuar leh chu ka hlau rilru ve deuh tho si. Chulai boruak in min tuamvel lai chu a hahthlak khawp mai, nang ni ta la engtin nge i tih ang? Class ka kal a, ka haw leh chuan, kan țhenawm nau chu alo leng a, zanin khawharin kal i tum em min tia, aw tih bakin ka chhanglo a, ka rilru chu ala insual nasa hle zawk tlat si a ni. Ka chhan tam loh avang chuan a haw veleh mai a. Keipawh chaw eikhamah chuan Khawhar inah chuan ka kal ta a, zai a tui lemlo khawp mai. Ka țhu vel ve mai mai a. Ka ngaihtuahna chu hlauhna in a rawn zêm a, ka inngaihtuah hlau zel bawk nen, ka hlau rilru hle a, kan mitthi hi a thla a hrang a nih dawn hi tih chu khawharin ka awm chhung chuan ka nemnghet ta hmiah mai a ni.
Kan zai reilo riau in ka hria a, ban chu ka hreh hle mai, an ina riah ve nghal mai te chu ka duh rum rum. Mahse, ka haw ta a. Ka in chu ka en a, ka kawngkharah chuan mi tu emaw țhu kûn deuh awm tlat hian ka hmu a, step ah chuan thawm dim thei ang berin ka chhuk ta țham țham a, step 5 vel la awm ațang chuan chak lutuk tak maiin ka tlan a, kan chhir pawp mai a. Țin chhia hi Buara hian anlo khuh chu niin, kan kawmthlangte kawtah chuan a ri thla ta rawk rawk a. Mihring lo ni ta tehreng pawh ni se,  thin tla zawk khawpin ka pet ngei ka ring.

Hlauh tawhsa nak laia khatiang han tawn lehzel kha chu aaa.... naupang hoin min tihțhaih nan an lo hmang vel mai mai a niang ka tih rilruk mek lai chuan thawm chu ka hre leh ta. Chhehei le.... zanin chu ka nun khua avan chau em.! Hlau chung chunga hmachhawn angai dawn tlat mai, engtin tak ti ang maw le!! Chem ka la a, kawngka kan hawng thut mai a, Zawhte hi rang lutukin inhnuai lamah chuan a tlan lut ka hmu hman a, light on nghalin a nihna chu ka chian ta a. Bangchhak daidep/innghak in rannung a veh lek chu a lo ni a.... thinrim țhumin mut zai ka rel ta aaa....

DAMDAWI THA TAK KA'N CHAWH ANG CHE

                                                                                                                                    Matlana
W.Shakespeare-a'n,"I hmelma tana meipui i chheh sat lutuk chuan,a sain arawn hliau ve palh ang che,"alo ti a. A ni,mi kan huatna a nasat poh leh mahni paw'n kan tuara, an tana kan duh chhiat poh leh  kan hrehawm. Kan huata te tana meipui kan chheh vum nasat poh leh  meisa kan inhliautir nasa mai thin alo ni.

Mi huat neih hian rilru atihaha,   nun atihreawma, hriselna atichhe theia, hlimna atibo der thei. Thinrim hi ahahthlaka,thinrim eng phiara tute emaw ankhum vak vak  te hi taksain angeih miah lo.

Bible-in hmelmate hmangaih tura min zirtir pawh hi  kan nun hlimna tur,keimahni taksa hriselna atana damdawi tha alo ni reng alawm le.
A ni, hmelmate hmangaih hi an thatna tur chauh alo ni hauh lo; kan thatna tur pawh alo nia lawm mawle!. Mahse hmelmate hmangaiha,min hawtute tihthat chu harsa kan ti maithei. Kan hmangaiha, kan titha theilo anih pawhin, mahni inhmangaih vang tal pawhin i haw lo lui tlat teh ang u hmiang. Tute emaw huat vanga rilru haha, mu thei lo leh chaw ei tui loa,kan hriselna lo tihchhiat chu a hlawk lo em asin!! Kan huata ten an hriat phei chuan lawm avangin beng thleng thlengin bawp an khai mai dawn a ni.

Chuvangin kei tehlul,damdawi lam kawi khat pawh zir lo  hian itana damdawi tha chawh tur che ka hre ve tlat zu nia. Chu chu eng dang niloin-"Mi huat neih loh hram tum rawh. Tumah haw lova hlim taka awm kha itan damdawi tha tak a ni e," tih te mai hi mawle..

Monday, 2 May 2016

KA KAM LIAM

                                                                                                  Zoremi hmar zote

Chungte'n, "A țha alawm mami nei rawh" an tih tâk fo si-ah chuan ' A țha alawm' chu ka'n nei ve ta poh a! kan inneih hma hian vawikhat chu kan inchibai ve ta awm e. Inneih ni a lo thleng a, kan inmelh relh relh a...

Zan a lo ni, inlêng țîn zovin dar 11 a ri vu tawh. Kan room ah kan chhuk a, tih tur pawimawh zawng zawng leh pawimawh ka siam chawp pawh ka ti zo tawh. Mut a ngai, ka mut a'n chhuak lo lah lah khawp a(h)! 'Ka va chibai leh tawp dawn emawni le?' Ka'n ti deuh a, inneih zan zana inchibai tlut tlut pawh chu niin ka hre silo, amah lah chu khum tlângah a duh loh rài țhut ngût mai a! Ka huaisenna zawng zawng sawm khawmin, "Mu tawh ila" va ti ta ila...a hmeichhia zawkin a mut ka'n rawt hmasa tur chu kapa van ami mit hmuhah leh ama mit hmuhah chuan ka lang khawlo thei viau mai ang tih ka hlau bawk si...

Kan inneih hma lawka Pu Biakliana school huan a țûlpik kan bawhèn țuma kan au ang khan, "Khamawwwn, commando want to brainggchh tih pahin va bawh thlu ta tawp ila" tih ka ngaihtuah zawh rual rual chuan a tuka virgin bawka kan khaw lama thawn lêt ka duh loh chuan tum chi pawh a nilo tih ka hre chhuak nghal a, mahse, engtin tin emaw, hnung zawnga tawlh lûtin khumah chuan kan mu ve thlap!

A enkawlna lama kan tlin em em vang ni bik miah lovin khawngaihtu malsawm thlâwn pek fanau kan han dawng ve mai te hi a va ropui em..! Ràino luakchhuak ațangin chakai sa ei châkah kan kaisang chho a, mawng poh lahin, dul peuh àl-in kan kal kâk ve tak hârh hârh a..!

An lo piang a, anmahni buaipui reng renga hun hmangin ni leh thla a ral zung zung a, nursery rhymes kan tuipui chho a, 'Old macdonald had a farm' tih hlate chu chunglam ațanga pâwlna tharlam dawn
loh chânga min
pawltu langsar deuh a ni ta mai a, a thûm deuh leh sin deuhte'n kan sak chhawk vel mai mai ta fo mai..!

Patling țhankin 'Twinkle twinkle little star' hla sa chunga tihtakzeta an han su uih uih mai te, 'Fate an nui duh e' tih vanga hahchhiau dera pa ber bu tlut tlut leh, thei leh thei lova dawhkan hnuaia 'Tîk bah' țhahnem an han ngai em em mai leh, puitling dik tak țawng fiah hlei thei tlat lo mai te hi nuihzat ngawt chi a ni bik hauh law....a hunlai a ni a, a țul miau a ni mai a ni...!!

Kekawr tereuh te te 18 lek sûk te, fate'n chaw an ei țhat duh nana pasalte han barh țhelh der zuau zuau te hi a hlimawm asin...( barh tâk thut chang pawh a awm fo. Naute-in an lo en reng avanga chhâk ngam silovin, muang ruiha mit khap paha an han lem hram hram lai hian min tinui lo thei țhin lo..!)

Umm...khuanu'n kan chungah zah a ngai ang a, 'a boo boo' tih paha mahni zun beng per chhuk chhuk ka fate hi an la GARAZUAT ve awm emai...!

Monday, 12 October 2015

NGHAFUAN VEN.

                                                  Matlana

Tunhma deuh kha chuan tun thla, Oct thla chho hi nghafuan ven hun kha niin ka hria. Nghafuan veng tur hi luiah an liam sup sup thin a. Luite chhuah bulah buk sain an riak thina,luidung a lun duh hle.  Fuan duhna lai bik,fuan sum an tih lai chan kha an inchuh deuh thin a. Inchuh tih lěmah a hmun hauh hmasa,bawng lo dawh hmasa  kha an lal maia, thlen hmasak an tum mai thin.

Nghafuan kan tih ber hi Nghalim nų,tui păi ho hi anni a,luipui atangin luiteah tui turin a rualin an chhoa,an han indelh tui ani ber. An tui zawha anlo let leh chu an bawng (hnanga pate tah,sangha tânna tura an dah) dawhah an tla ta vek thina,chu chu nghafuan an tih chu a ni. Sangha fuan an tam dan azirin pate an dawh belh zel mai a ni. Patė hi  luite luang laiah an dawha, chu chuan sangha,luitea tui tuma an chho lam adang chuang loa, a sirah kalin an hêl ve mai a ni. 80's chho vel kha chuan sangha ala tam bawka,nghafuan pawh an rût tam thei hle. Thenkhat chuan a rěpin an phur haw hial a ni. Tunlaiah chuan luia nungchate kan tihchereu tawh avangin sangha a tlem tawha;nungcha humhalh kan inzirtir tam hle tawh bawk avangin nghafuan vên sawirik hriat tur pawh a awm ta mang lo. Veng pawh ni ila,tam tak ruh tur a awm tawh kher awm lo e.

Mizo tana thil nuam leh hlimawm tak, 'NGHAFUAN VÊN' hi chhan tam tak avangin kan hnuchhawn tan ta meka, nungcha leh kan luite pawh kan humhalh ta zel a ni. Hetih lai hian thangthar ten nghafuan vên awmzia,a tlangpui tala an hriat  nan tiin ka hriat ang ang tlem te ka han ziak a ni.Upa zawk,nghafuan vênna tel thin,nghafuan lo rût tawh ngei ten han sawi se a ngaihnawm lehzual ang.

Lui dungah hian mizo takin,tlawmngaihna rilru nen,midang huphurhna rilru tel miah loin,'sem sem dam dam,ei bil thi thi' tih ataka nunpui chungin khawsak ho dial dial ani thin. Midangte hi a nuam zawkah mu se, hah lo zawkah tang se, ei puar zawk se,chang tam zawk se ti vek han nih chuan hrehawm alo tlem khawp mai. Vawiin thlenga kan mizo nihna  kan la lantirna  hmun pawimawh tak  chu LUI DUNG hi a ni. Chu chuan lui kal hi hahthlakin chauhthlak hle thin mahse, kal leh min tichak thina, ka kal leh thin a ni. Thingtlanga pianga seilian tan chuan lui hian lung atileng thin a ni.

Thursday, 8 October 2015

DAWN VE TEH !!!!!

                                                                                 Immanuel VL Remsiama

1. Tihsual palh nei  ngailo  mi  chuan  engmah  a  siam  chhuak  ngailo,

2. I thinrim i hneh  chuan,  hmelma  hlauh awm ber  i hneh  a ni,

3.  I ngaihtuahna leh thinurna hneh la,  thildang zawng2 chu i hneh  mai  ang,

4. Mawhphurhna hi taima  tan  lallukhum a ni a,  that chhe tan phurrit  a ni thung,

5. Hlim i duh chuan  a rukin  thiltha  ti mai  rawh,

6. Mi diktak  vawilehkhata  hausa   thut an  awm  ngailo,

7. A hun leh hmun a zirin awmdan  thiam la,  i ze  nghet  erawh  vuan  tlat  ang  ang  che,

8. Mi tumruh  chuan  Rosepar  mawi  tak  a  hmuh laiin,   mi thatchhia  chuan  a hling chauh a hmu thung,

9. Dawhtheina  neilo  mi  chuan,   Hlawhtlinna a  hmang  thiam  ngailo,  

10. Mi dang ring ngam lo mi  chuan  mi  rin a hlawh  lo.

THING/BUHFAI KHAWN ANG AW BAWIHI...


                                                                                               Zoremi hmar zote

     Hnam dang neih loh, kristian kan nih vang leh kan Chief minister nupuiin zûk leh hmuam dona kawnga hma a lâk nasat vang emaw, Aizawla traffic a jam nasat vang pawh ni chuang lo vin, mizo kan nih vang chauha chhiat ni bika hnam ze ropui kan neih, hlû leh mawi em em chu khawhar chhungte kan hnem dan leh kan chhawmdâwl dan hi a ni !

       Chhiat tawh thu an han puang lauh lauh a, hlawh beisei miah lo va thlân lâi tura liam sang sang țhinte hi mizo tlangval an ni a, tlâi ni nêma êm leh hnam chuh rak rak-a thing/buhfai khawn tura nula kal khawm tiau tiau țhinte hi mizo nulate an ni.

       Tunlaiah chhiat tawk an awmin Sec Leader emaw, YMA hruaitu ten nula thing/buhfai khawn tur an âu khawm ta fo mai! Nula ten kan mualphona a ni tih kan hrethiam em aw ?! Nu leh pate pawh kan harh a ngai, kan fate tirh nachang kan hriat a țha khawp mai. Inchhung hi sikul hmasa ber a ni a, kan fate mawina hi kan kutah a awm a, nu leh pa kan pawimawh em em mai.

 Mizo nula fel leh hmelțha, pian nalh leh nui mawi, fresh tak tak te hnenah hei hi ka sawi duh...

1. Cell phone i hmai aia hlai mah hûm chungin fashion chhuak thar apiang inbel mah la, korean iangin lo ngo pîk piâk in, film star leh zaithiam hming hre țeuh mah la, mitthi thing/buhfai khawn hnam i ni..!

2. Mizo țawng țhing tiin vun ngo țawng hmang tam zawk la, sâp țawng lam puàm nalh viau chungin mi țawngin zâi âwt âwt pawh lo ni la, mizo țawng dik leh upa zawkte khawsa ziâ chu 'țhing' ti fo mah la, mizo nula i ni a, mizo thisen i ni..!

3. Mizo țawng pawh type dik hleithei tawh lo khawpin changkang emaw lo inti ngawt mah la, hnam fing leh changkang apiangin mahni hnam zia leh culture chawisan nachang an hriat miau avangin i changkang thei lo..!

4. Puan dum biha êmping phura buhfai khawna i kal zâm zâm kha, mizo tlangvalte 'mizo' annih chhung chuan i nalh reng dawn..!

5. Kan ina mitthi buhfai khawna i rawn dâk hiau hmelțhat zia leh duhawm zia hi i hriat loh ka duh lo!

6. I tih tura i lo dah tawh loh thing/buhfai khawn kha maw.... i chhungte an thih palh vaih chuan mizo nulain an rawn ti tho tho dawn.

7. Koh chhuah chawp ngai nula tlêmte zingah tel ve duh miah suh aw....

Hmel leh thawmhnaw hi mawi nan a tlâk loh asin! I mawina chu i hriat kha... i chhiar zo chiah😊